Het geheim van de tafel

Het afgelopen jaar werd een van de oudste en meest bijzondere schilderijen uit de collectie van het Elisabeth Weeshuis Museum onderzocht en gerestaureerd: De Memorietafel met Elisabeth van Culemborg. Van 3 oktober 2017 t/m 4 maart 2018 staat het centraal in de tentoonstelling Het geheim van de tafel.

Geheimen ontrafeld

Tot voor kort wisten we niet veel meer over het schilderij dat het al lang in het weeshuis hangt en wie er op staan: Elisabeth van Culemborg met haar beide echtgenoten Jan van Luxemburg (links) en Anthonis van Lalaing (rechts). Het afgelopen jaar werd het kunstwerk gerestaureerd door Laurent Sozzani en Eneida Parreira en onderzocht door kunsthistoricus Margot Leerink. Zij nemen u in de tentoonstelling mee op hun zoektocht naar antwoorden op verschillende vragen: wie is de maker, wanneer is het werk vervaardigd, wie is de opdrachtgever en waar heeft het oorspronkelijk gehangen, waarom is het bijzonder en hoe werd het gerestaureerd? Zo worden de geheimen van de tafel stap voor stap ontrafeld.

Er is tevens een video van de restauratie te zien en op een grote tablet kunt u het schilderij zélf ontdekken.

Een bijzondere bruikleen

Vanaf 29 december 2017 worden drie schitterende kerkgewaden met zijde-, zilver- en goudborduursels waar Elisabeth van Culemborg persoonlijk aan gewerkt zou hebben toegevoegd aan de tentoonstelling. Het museum kreeg de unieke kans de bijzondere 16e eeuwse kerkgewaden te tonen omdat in het Stedelijk Museum Hoogstraten de tentoonstelling Brokaat & Fluweel recentelijk eindigde, waar ze te zien waren. Voor de bruikleen werkte het museum samen met het Stedelijk Museum Hoogstraten en de Kerkfabriek Sint-Katharina te België. De Vrienden maakten de bruikleen mogelijk dankzij een financiële bijdrage.

Zelf aan de slag

De portretten op de Memorietafel zijn vermoedelijk overgenomen van eerdere voorbeelden. Daartoe had de schilder verschillende technieken tot zijn beschikking. Om deze oude teken- en kopieertechnieken te begrijpen, kunt u het beste zelf aan de slag. Daarom staat er op de expositiezolder van het museum een maaktafel, waaraan u kunt tekenen en kopiëren, zoals de oude meesters dat deden. Een leuke en leerzame activiteit voor alle leeftijden!

Gratis rondleidingen

Het museum organiseert voor bezoekers met speciale belangstelling voor de tentoonstelling Het geheim van de tafel een maal per maand een gratis rondleiding: elke eerste woensdag om 14.00 u. Aanmelden is niet nodig. De rondleiding zelf is gratis. U betaalt alleen de museumentree, museumkaart gratis. De rondleidingen worden verzorgd door Margot Leerink of Nicole Spaans, beiden nauw betrokken bij de totstandkoming van de tentoonstelling.

Meer informatie

Wie verder wil lezen over het onderzoek van Margot Leerink kan in de museumwinkel een uitgave kopen van de Culemborgse historische vereniging A.W.K. Voet van Oudheusden (prijs: € 5,-). Margot schrijft in het boekje over de (kunst)historische context, waarin de Memorietafel tot stand kwam. Ook bespreekt zij uitvoerig de meest recente restauratie die plaatsvond in 2016/2017.

Ook kunt u de Memorietafel zelf tot in detail bekijken via de online curtainviewer. Dit is een combinatie van vier opnames van de Memorietafel: afbeeldingen van vóór en na de restauratie, een infraroodfoto (IR) en een infraroodreflectogram (IRR). De gevoeligheid van een IRR is hoger en legt andere golflengtes vast dan een IR-opname, waardoor beide technieken verschillende beelden opleveren.
Ziet u de verschillen?