Illustratie: Suzanne Huijs

Spoorloos

Leendert Marinus de Vries (1897-1962)

Na zijn vaders dood raakt Leendert gescheiden van zijn moeder en jongste broertje. Met broer Johannes woont hij in het Elisabeth Weeshuis tot moeder hertrouwt. Afscheid nemen van zijn familie doet Leendert later nogmaals, als hij de Amerikaanse droom achterna gaat.

In het verhaal over zijn broer zagen we al hoe Leendert (6) met zijn broer Johannes (8) in het Elisabeth Weeshuis terechtkomt. Moeder is weduwe en blijft zonder een rooie cent achter met drie kleine kinderen. Daarvan mogen er maar twee naar het weeshuis. Dat schrijven de reglementen nu eenmaal voor.
De protectoren beloven moeder dat ze haar kinderen weer terugkrijgt als ze hertrouwt. Ook moet ze aantonen dat ze onvermogend is. Als blijkt dat de kinderen gezond zijn, mogen ze komen. Vier jaar verblijven Leendert en Johan­nes in het weeshuis. Leendert is 10 als zijn moeder hertrouwt en de jongens weer naar huis mogen. Met haar nieuwe echtgenoot krijgt ze nog vier kinderen.

Tien jaar later lijkt Leendert van de aardbodem verdwenen. De Culem­borgse burgemeester roept hem in 1917 via openbare kennisgeving op ‘tot inlijving’. Leendert is niet opgekomen voor de dienstplicht. Hij krijgt een laatste kans om zich te melden. Zo niet, dan volgt een boete.
Wat men in Culemborg niet weet, is dat Leendert in oktober 1915 met de S.S. Rijndam naar Amerika is vertrokken. Op het moment dat hij zich in Neder­land moet melden als dienstplichtige, registreert de 21­jarige Leendert zich bij het Amerikaanse leger.

Leendert gaat nu door het leven als Leonard. In 1922 trouwt hij met de Belgische immigrante Augusta Herr­godts. Al snel krijgen ze een dochter, Norma. Op een foto houdt peuter Norma de handen van haar ouders vast. Leonard, in een lange jas, kijkt vanonder zijn hoed de camera in. Augusta draagt een mantel met bontkraag, teddybeer onder haar arm. De foto vindt uiteinde­lijk zijn weg naar het plakboek van Johannes de Vries.
Door de jaren heen heeft Leonard diverse beroepen. Bij vertrek naar Amerika en de eerste jaren na aankomst is hij sigarenmaker. Later verscheept hij auto’s in de auto­industrie. In 1950 staat Leonard in een winkel. Twee dagen na zijn 65e verjaardag vraagt hij pensioen aan. Lang geniet hij daar niet van, want vier maanden later, in mei 1962, wordt zijn overlijden bekend gemaakt in The Boston Globe. Hij laat zijn vrouw, dochter en een kleindochter achter. En broer Johannes, aan de andere kant van de oceaan.